Duurzaamheid, energie en milieu

Situatieschets

Duurzame ontwikkeling en vergroening van de economie wordt steeds belangrijker in Nederland. We spreken dan in eerste instantie over de energietransitie: over het besparen van energie en over de duurzame opwekking van energie. Deze transitie staat wereldwijd, regionaal en lokaal op de agenda.

In de afgelopen jaren is daar de aandacht bijgekomen voor het zuinig en zorgvuldig omspringen met de grondstoffen die de aarde ons biedt en voor de wijze waarop we die grondstoffen winnen, verwerken en (her)gebruiken. Deze transitie wordt de ‘overgang van lineair naar circulair denken en doen’ genoemd.

Maar wat is duurzaamheid nu eigenlijk? De Wereldcommissie voor Milieu en Ontwikkeling omschrijft duurzaamheid als een “ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen”.

Dus: kijk naar de huidige behoefte die de mensen op aarde hebben en hoe dit in de toekomst ontwikkeld kan worden zonder dat de mensen, het milieu of de economie in gevaar komen.

Duurzaamheid

Circulariteit en de energietransitie is een speerpunt in ons duurzaamheidsbeleid.

Wij hebben als ambitie om in 2030 energieneutraal te zijn en in 2020 50% CO2 te reduceren. Dit is vastgelegd in het Akkoord van Groenlo door de acht Achterhoekse gemeenten in 2013 en in de regionale uitvoeringsagenda van 2016.

Regionaal wordt hiervoor een energieloket en een energiefonds opgericht om gezamenlijk de verduurzaming van de bouw te stimuleren en het opwekken van duurzame energiebronnen te bevorderen. Onze gemeenteraad heeft ervoor gekozen een eigen duurzaamheidagenda voor 2017 te maken en geld beschikbaar te stellen om haar inwoners en ondernemers nog meer te stimuleren om mee te doen.

Nu kunnen we dat niet alleen, maar wel samen met onze inwoners, ondernemers en organisaties. Belangrijk is om eerst te kijken hoeveel energie er echt nodig is en daarna te kijken hoe die energie energieneutraal opgewekt kan worden. Dit hebben we al vastgelegd in de regionale uitvoeringsagenda van 2016.

We kennen veel interessante lokale duurzame initiatieven binnen onze gemeentegrenzen. Deze ondersteunen we waar mogelijk. We faciliteren en verbinden nieuwe initiatieven uit de samenleving en zoeken samenwerking met bedrijven, inwoners en organisaties.

Circulariteit

Een van onze andere speerpunten is een circulaire economie. Door een toenemende wereldbevolking en welvaart wordt het efficiënt omgaan met grondstoffen steeds belangrijker. Zowel vanuit milieubelasting als vanuit de schaarste van materialen.

In de huidige situatie maken we, gebruiken we en gooien we weer weg. Dit noemen we een lineaire economie. Het tegenovergestelde is een circulaire economie. Daarbij worden grondstoffen slechts één keer onttrokken aan de omgeving, om vervolgens steeds opnieuw gebruikt te worden. Afval bestaat in de circulaire economie dus niet meer. De natuur is van zichzelf circulair.

Door met elkaar in gesprek te gaan kunnen we stappen maken. We kijken welke beschikbare producten zo duurzaam en circulair mogelijk zijn, waarbij we kijken naar de hele cyclus van winning, productie, gebruik, verwijderen en hergebruik van materialen.

Een verregaande vorm van circulaire economie is dat wij zelf geen eigenaar meer zijn van producten, maar deze leasen. Alle producten gaan na gebruik dan weer terug naar de leverancier die ze vervolgens uit elkaar haalt en alle onderdelen opnieuw gebruikt. Dit is nog geen realiteit voor de verlichting.

Samen met de Achterhoekse gemeenten

De ambitie van de Achterhoekse gemeenten is om in 2030 een besparing te realiseren van 55% op gas en 20% op elektriciteitsverbruik De overige energie moet volledig duurzaam opgewekt worden door middel van zonnepanelen, windturbines en mestvergisters. 

Om de Achterhoek in 2030 energieneutraal te hebben, zijn de volgende installaties nodig:

• 124 windmolens (naast de 14 bestaande)
• 958 zonnestroominstallaties op bedrijfsdaken
• 355 zonneparken (veldopstellingen)
• 69 biomassacentrales
• 27 biovergistinginstallaties

Om dit alles te kunnen realiseren is samenwerking tussen verschillende partijen noodzakelijk. Gemeenten hopen op medewerking van inwoners, bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties om deze hoge ambitie waar te kunnen maken.

Duurzaamheidsregelingen

Via www.energieloketachterhoek.nl kunnen onze inwoners en ondernemers terecht met al hun vragen over energiebesparing en duurzame energie.

Landelijk Energieakkoord

In het landelijk Energieakkoord is afgesproken dat gemeenten in 2020 20% energie bespaard hebben (t.o.v. 2013) en in 2030 50%. Dat geldt dus ook voor ons.

Van ons totale energieverbruik is 35% van de openbare verlichting net als in de omliggende gemeenten. Een energiezuinige openbare verlichting levert dus een aanzienlijke bijdrage aan het bereiken van deze doelstellingen. Het minimaliseren van het aantal masten en armaturen en de diversiteit vergroot de duurzaamheid.

Beperken van onnodige lichthinder voor flora en fauna

Te veel kunstlicht in de nacht kan een bedreiging vormen voor de biodiversiteit in de natuur. Het leven van planten en dieren wordt erdoor verstoord.

Gevolgen kunnen onder meer zijn: verandering van de habitatkwaliteit, ontregeling van biologische ritmes, desoriëntatie en aantrekking door licht (met mogelijk fatale afloop voor onder andere vogels en insecten).

Het donkere, nachtelijke leven is voor het instandhouden van soorten en ecosystemen even belangrijk als het leven overdag. We hebben prachtige natuurgebieden. Dit zijn kwetsbare gebieden waar we zuinig op zijn.

Maar ook voor ons als mens is donkerte van belang voor onze gezondheid. Onnodige lichthinder (bijvoorbeeld van een lantaarnpaal die in een slaapkamer schijnt) of lichtvervuiling (gloed van licht van bovenaf gezien) heeft onze aandacht.