Centrumgebied

Situatieschets

We hebben 15 woonkernen en een zevental buurtschappen in onze gemeente. De oudste woonkern is Netterden uit circa de 12e eeuw. Niet alle kernen hebben een echt centrum, omdat er ook kernen zijn met maar heel weinig inwoners. Daar waar wel een centrum is, zien we diverse lichtbronnen. Zo staat er openbare verlichting (lantaarnpalen), is er licht vanuit de winkels (etalages), reclameverlichting, feestverlichting en/of zijn er aangelichte gevels. Al deze lichtbronnen samen bepalen het licht buiten in de openbare ruimte.

Wet- en regelgeving

In de centrumgebieden hebben we wat meer licht op straat dan in andere gebieden. De richtlijn (NPR 13201) houden we niet volledig aan qua lichtsterkte. De verdeling op de weg (gelijkmatigheid) proberen we wel zo goed mogelijk te krijgen. Hoe goed dit lukt is afhankelijk van de afstand tussen de lantaarnpalen.

Voor de reclame-uitingen houden wij ons aan de richtlijn ‘Lichthinder’ van de NSVV (Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde), de CROW-publicatie ‘Reclame langs wegen’ en de nota van Rijkswaterstaat ‘Beoordeling van Objecten langs (auto)snelwegen’. Nieuwe toekomstige richtlijnen die relevant zijn worden ook meegenomen.

Andere lantaarnpalen in het centrumgebied

In het centrumgebied hebben we een andere lantaarnpaal staan dan in bijvoorbeeld een woonwijk. In het centrum staan zogenoemde decoratieve masten. Deze zijn vaak anders van vorm en hebben soms ook een andere kleur. Vaak zit er op de mast ook een andere kap (armatuur genoemd). Zo kan je herkennen dat het om een centrumgebied gaat.

In een woonwijk, op een bedrijventerrein, langs wegen en dergelijke hebben we functionele lantaarnpalen staan.

Feestverlichting

Op bepaalde locaties is feestverlichting toegestaan. De feestverlichting wordt in samenspraak met ons aangebracht. De kosten voor aanschaf, aanleg en onderhoud en dergelijke ligt bij de ondernemersverenigingen. De verlichting wordt aangesloten op de openbare verlichting. De energiekosten zijn voor onze rekening.

Verlichte reclame

In onze centrumgebieden zijn veel reclame-uitingen zichtbaar. Vaak is er in de avond net zoveel licht als in de nacht, bijvoorbeeld van etalages. Doordat dit licht fel is, moet de verlichting op straat (de openbare verlichting) ook feller branden dan anders nodig is. Als het licht op straat minder fel is dan van de etalage, dan ontstaat er een soort donker gat op straat. De stoep lijkt dan donker door het felle licht van de etalages.

Verlichte reclameborden aan de lantaarnpalen kunnen zorgen voor lichthinder. Deze hebben we nu nergens hangen.

Bij reclame gaat het niet alleen om verlichte naamborden en gevels. Door de opkomst van led zien we steeds meer zogenoemde led-displays. Deze displays hebben soms bewegende of knipperende beelden. De kleur van de achtergrond heeft effect op de lichtuitstraling.

Licht en camera’s

Vaak wordt verlichting aangedaan als inbraakpreventie. Dat is echter alleen zinvol als er mensen zijn die kunnen reageren. Inbrekers kunnen zelfs voordeel hebben van licht. In sommige situaties is een alarminstallatie of een sensor lamp (die aanspringt als er iemand aankomt) effectiever. De camera moet geschikt zijn voor wat er geregistreerd moet worden (bijvoorbeeld gezichten of kentekens).

Wat gaan we doen?

In centrumgebieden kiezen we alleen voor decoratieve (afwijkende) masten als deze in belangrijke mate bijdragen aan de sfeer en herkenbaarheid. Vanwege de hogere kosten bekijken we per situatie of decoratieve masten wenselijk en haalbaar zijn.

De openbare verlichting wordt in de avond gedimd (minder fel branden) zodra dit kan. Op de parkeerterreinen gaat, waar dat gewenst is, in de nacht het licht uit (zodra dit kan). Dit bekijken we per situatie.

Als lichtkleur houden we (warm)wit licht aan vanwege de goede kleur- en gezichtsherkenning.

Feestverlichting in het centrum bepalen we in overleg met de middenstand. Het mag op de openbare verlichting aangesloten worden. De energie is voor onze rekening.

Verlichte reclameborden aan de lantaarnpalen zijn niet toegestaan. Ook ten aanzien van andere lichtgevende reclameborden (aan de gevel of voor het pand) zijn we terughoudend. Het mag niet de leefomgeving aantasten, verrommeling van het landschap geven of de verkeersveiligheid in geding brengen.

Wij staan nieuwe led/lcd displays/schermen/lichtkranten (samengevat als led-displays) in principe niet toe. Als we ze overwegen dan bekijken we per situatie

  • of het geen gevaar voor de verkeersveiligheid oplevert;
  • of het geen onnodige lichthinder veroorzaakt;
  • of de leefomgeving niet wordt aangetast;
  • of de flora en fauna geen hinder ondervinden;
  • of het geen negatief effect op de openbare verlichting heeft.

Als een led-display op een van deze punten een negatief effect heeft, staan we het in ieder geval niet toe. Daarnaast zijn knipperende beelden niet toegestaan. Bewegende beelden staan we alleen toe als dat passend is en de verkeersveiligheid niet in gevaar komt. Daarnaast moet de lichtkleur en de hoeveelheid licht van het scherm altijd afgestemd zijn op de omgeving en aangepast kunnen worden aan de omgeving door middel van lichtsensoren. Wellicht dat door toekomstige ontwikkelingen ons standpunt ten aanzien van led-displays verandert.

Ook staan wij led/displays in etalages in principe niet toe. Waar dat wel is toegestaan, moeten deze uit zijn na sluitingstijd, geen hinder voor omwonenden of flora en fauna geven en geen verkeershinder veroorzaken.

Wat vragen we?

We vragen winkeliers en andere bedrijven in het centrumgebied om ook te kijken naar onnodige lichthinder, duurzaamheid, energiebesparing, sfeer en leefbaarheid. Dat kan door:

  • verlichting te dimmen of uit te doen in de late avond en nacht;
  • het licht goed te richten;
  • energiezuinige verlichting toe te passen;
  • zo laag mogelijk lampvermogen toepassen;
  • geen led-schermen in etalages of winkels te plaatsen met zicht op de straat.

Als de situatie daartoe aanleiding geeft, gaan we met elkaar in gesprek.