Veelgestelde vragen over de Klimaatatlas

Klimaatadaptatie

Wat is klimaatadaptatie?

Klimaatadaptatie betekent letterlijk: aanpassing aan het klimaat. Met klimaatadaptatie wordt het proces bedoeld om de samenleving te beschermen tegen de kwetsbaarheden van klimaatverandering of de kansen van klimaatverandering te benutten.

Wat doet de gemeente aan klimaatadaptatie?

De gemeente neemt verschillende maatregelen om de openbare ruimte toekomstbestendig in te richten zoals de aanleg van wadi’s om water op te vangen, meer groen aanplanten in een versteende omgeving, gescheiden rioolstelsel aanleggen waar mogelijk en inwoners stimuleren om regenpijpen van gebouwen af te koppelen van de riolering.

Omdat 40% van de grond niet van de gemeente is, moeten  inwoners en bedrijven ook in actie komen. Met behulp van de klimaateffectatlas heeft de gemeente inzichtelijk gemaakt waar zich mogelijke risico’s bevinden van wateroverlast, droogte, hitte en overstromingen. De volgende stap is om samen te verkennen welke maatregelen noodzakelijk zijn om de risico’s te beperken.

Klimaatatlas

Waarom is de klimaatatlas gemaakt?

In het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie 2018 is gezamenlijk door gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk de ambitie vastgelegd dat Nederland in 2050 klimaatbestendig en waterrobuust is ingericht. De partijen die in hun gebied een klimaattatlas laten samenstellen, brengen de kwetsbaarheden voor weersextremen vervolgens in beeld. Hierbij gaat het om de risico’s op het gebied van wateroverlast, droogte, hitte en overstroming.

Wat is de klimaatatlas?

De klimaatatlas is een atlas die is opgebouwd uit verschillende kaarten die de mogelijke klimaateffecten op het gebied van wateroverlast, hitte, droogte en overstromingen in Oude IJsselstreek weergeven. De klimaatatlas velt geen oordeel, maar brengt mogelijke kwetsbaarheden in beeld.

Hoe groot is de kans dat het beeld op de klimaatatlas werkelijkheid wordt?

Voor de klimaatatlas zijn berekeningen gemaakt op basis van verwachte weersextremen in 2050. Ze geven een inschatting van de werkelijkheid voor 2050 zoals we dat op dit moment kunnen berekenen. Dit zijn effecten die in 2050 zouden kunnen optreden, maar het kan ook al volgende week zijn. Niemand weet het exact. Belangrijk is dat we ons hier nu alvast bewust van zijn.

Wat kunnen inwoners zelf doen?

Inwoners kunnen zelf veel doen en bijdragen aan en goed omgaan met de weersextremen. Tips voor wat zij thuis, in hun tuin of rondom hun bedrijf kunnen doen als het gaat om water, klimaat en duurzaamheid vindt u op www.weetvanwater.nl.

Wateroverlast

Wat is wateroverlast?

We spreken van wateroverlast als het te veel aan water in de tuin, straat of woning (kelder) schade oplevert en/of een onveilige situatie ontstaat. Bijvoorbeeld als een ambulance er niet door kan. Een paar cm water op straat is geen wateroverlast.

Mijn huis wordt rood weergegeven op de kaart. Wat betekent dat?

Dit betekent dat uw huis mogelijk kwetsbaar is voor wateroverlast. Dat kan bij korte hevige buien of bij langdurige regenval. Wellicht heeft u dit al eens ondervonden, maar dat hoeft niet zo te zijn. Het gaat hierbij om een situatie die zich zou kúnnen voordoen, bij extreme neerslag in uw omgeving. Omdat de buien in de toekomst (2050) heviger zullen zijn, zijn de gevolgen in de toekomst groter. Hoe hoog uw drempel is, is in deze kaart niet meegenomen.

Ik herken niets van de weergegeven situatie rondom mijn huis. Hoe kan dat?

Het kan natuurlijk zo zijn dat u de situatie, zoals weergegeven op de kaart, niet herkent in de dagelijkse praktijk. De kaarten geven een beeld van wateroverlast bij extreme neerslag. Zo’n extreme bui is wellicht in uw buurt nog niet gevallen, maar er is een kans dat dit een keer gaat gebeuren. Daarnaast is het zo dat de klimaatatlas een inschatting is van de werkelijkheid, gebaseerd op berekeningen met modellen. Hoewel de klimaatatlas met veel zorg is samengesteld, kan het zo zijn dat gegevens onjuist of onvolledig zijn. Of er daadwerkelijk maatregelen nodig zijn bij uw woning, is pas te herleiden na een nadere studie.

Hoe kunnen jullie op huisniveau de kwetsbaarheden meten?

Met behulp van speciale software (3Di) kunnen waterberekeningen gedaan worden tot op zeer lokaal niveau. Deze software is speciaal ontwikkeld voor waterbeheer en kan gecombineerd worden met verschillende andere kaarten zoals kaarten die hittestress weergeven of bodemdaling inzichtelijk maken. De klimaatatlas is een combinatie van verschillende kaarten waardoor er zeer gerichte uitkomsten kunnen worden getoond.

Hoe kan het dat mijn huis rood kleurt, maar dat van de buren niet?

Op basis van de hoogte van het maaiveld van een perceel wordt bepaald hoe kwetsbaar een woning is voor een hevige regenbui. Het kan dus zo zijn dat een perceel net wat lager/hoger gelegen is dan dat van de buren waardoor het perceel een andere kleur heeft.

Hitte en droogte

Wat is hittestress?

Bij hete dagen en zeer warme nachten is het moeilijker je te concentreren, slapen veel mensen slecht en dit kan leiden tot irritaties, een slechter arbeidsproductiviteit en zelfs tot gezondheidsklachten. Dit noemen we hittestress. Dat hebben we de afgelopen jaren ook ervaren. Door de verstening van straten, pleinen en tuinen wordt het in de zomer warm of soms zelfs erg heet in de stad of kern.

Wat is droogte?

Er is sprake van droogte als er gedurende langere tijd minder regen valt dan normaal in combinatie met grote verdamping. Dus als er meer water verdampt dan dat er bijkomt, ontstaat droogte. Verdamping gebeurt via planten. De wortels nemen water uit de grond en de bladeren geven vocht af. Zon en temperatuur bepalen hoeveel er verdampt. Hoe warmer en zonniger hoe meer water er verdampt, hoe warmer het wordt.

Wat betekenen de rode, oranje en groene vlekken?

In de klimaatatlas wordt met rode, oranje en groene vlekken aangegeven waar hitte leidt tot overlast. Het is namelijk niet zo dat hitte overal tot overlast leidt. Met de gevoelstemperatuur doen we een inschatting waar in het openbare gebied overlast kan optreden (rood), en waar het juist lekker koel blijft (groen).

Rondom mijn huis is het rood. Wat betekent dat?

Dit betekent dat de directe omgeving rondom uw huis mogelijk extra opwarmt in de zomer. Het zegt echter niets over de hitte in uw huis. Mogelijk is uw huis goed geïsoleerd waardoor de hitte in huis meevalt. De kaart laat wel zien in welke mate uw tuin bijdraagt aan hitte (bijvoorbeeld als deze overwegend verhard is). Ook laat de kaart zien waar de dichtstbijzijnde koele plekken zijn in uw wijk.

Overstromingen

Wat zijn overstromingen?

Als het hoog water is in de rivier kan het gebeuren dat de rivier buiten zijn oevers treedt. We spreken dan van een overstroming. Zolang het water niet op plaatsen komt waar het schade tot gevolg heeft is dat niet zo erg. Pas als een aanzienlijke hoeveelheid water uit de rivier op plaatsen komt die normaal gesproken niet onder water staan, spreken we van overlast.

Wat betekenen de rode, oranje en groene vlekken?

Bij overstromingen treedt schade op aan woningen. Daarnaast functioneert de vitale infrastructuur mogelijk niet meer (evacuatieroutes, elektriciteit stations). Daarom kleuren deze mogelijk kwetsbare panden, wegen en vitale objecten. Dit zijn, van zeer kwetsbaar tot niet kwetsbaar, de rode, oranje, gele en groene vlakken. Op www.overstroomik.nl vindt u informatie over uw situatie, op postcodegebied. De site geeft ook informatie wat u kunt doen in een noodsituatie en wat mogelijke vluchtwegen en hoge gebouwen in uw omgeving zijn.