Ring van Europese ijzersteden

De IJzerverwerkende industrie neemt in het heden, verleden en toekomst een belangrijke rol in voor de samenleving in Oude IJsselstreek.

Eeuwenlang hebben natuurlijke bodemschatten zoals ijzer en oer, mensen met elkaar verbonden tot ver over landsgrenzen heen. Voor veel steden verspreid over heel Europa betekende ijzer de bakermat van hun economie en bracht de steden tot grote bloei.

Begin deze eeuw hebben verschillende steden in Europa deze cultuurhistorische verbondenheid met het ijzer en smeden bevestigd door de oprichting van de Ring van Europese IJzersteden. De steden binnen de Ring streven naar een langdurige zorg en instandhouding van de regionale ijzer- en smeedcultuur door middel van samenwerking en vriendschap.

Gemeente Oude IJsselstreek is op 30 juni 2005 lid geworden van de Ring van Europese IJzersteden.

Hoe wil de Ring haar doelen bereiken?

• Men ondersteunt de regionale verscheidenheid in smeden, kunstsmeden en ijzerbewerking binnen Europa op alle niveaus.
• Men wisselt ideeën uit, staat open voor nieuwe ideeën en communiceert, trots op bestaande tradities.
• Men ondersteunt de jonge gezellen en kunstenaars; iedere stad binnen de Ring zou hen werk en onderdak moeten kunnen bieden.
• Men ontwikkelt een internationaal netwerk dat de steden van de Ring gezamenlijk en met één duidelijk imago presenteert.

Waarom is Oude IJsselstreek lid van de Ring van Europese IJzersteden?

Het lidmaatschap stelt de gemeente in staat om internationale ervaringen te delen en deel te nemen in projecten die voor onze gemeente van belang zijn. Het ijzer verbindt en de belangen die hiermee verbonden zijn, worden vanuit een sociaaleconomische, culturele en toeristische invalshoek opgepakt. Een gezamenlijke aanpak en samenwerking is ook belangrijk voor de projectsubsidies die bij de EU worden ingediend.

Ieder jaar wordt in één van de steden van de Ring een jaarvergadering gehouden waarbij de toekomstplannen worden besproken. Gemeente Oude IJsselstreek was in september 2010 en in september 2021 gastheer van deze internationale jaarvergadering.

Website Ring van Europese IJzersteden

Werkgroep IJzeren Ring

Bij binnenkomst in de verschillende kernen in de gemeente hangen borden waarop staat dat Oude IJsselstreek lid is van de Ring. Wat houdt dit nou precies in?, vroegen veel mensen zich af.

We hebben daarom een paar jaar geleden besloten dat we hier wat meer aan kunnen doen. De Ring van Europese IJzersteden mag meer bekendheid krijgen. Daarom is een werkgroep IJzeren Ring opgericht met daarin leden uit verschillende organisaties binnen de gemeente. Deze werkgroep heeft onder meer als doel om de toegevoegde waarde van het lidmaatschap van de Ring beter bij inwoners en regionaal onder de aandacht te brengen. De werkgroep heeft een door de gemeenteraad vastgesteld budget ter beschikking. Enerzijds voor deelname aan de jaarlijkse vergadering, contributies en dergelijke. Anderzijds voor het ontwikkelen en uitvoeren van diverse activiteiten om dit doel te bereiken.

Projecten

Smeden voor de Vrede: zaterdag 3 september 2022

De werkgroep Ring van Europese Ijzersteden organiseerde op zaterdag 3 september 2022 het project Smeden voor de Vrede. Bij het CIVON op het DRU Industriepark. Het doel van het project was om geld in te zamelen voor de smeden in Oekraïne door nagels te gaan smeden. A

Project Houtskool maken 2021

Van 15 tot en met 25 oktober 2021 vond het project houtskool maken plaats. ln een grote houtskoolmeiler werd hout gestookt tot houtskool. Tot nu toe is het maken van houtskool een onderbelicht proces geweest, terwijl veel mensen in onze regio hiermee hun geld verdiend hebben. Tijdens een lezing bij het CIVON werd hieraan aandacht besteed. Ook hebben archeologen afkomstig van de Veluwe drie kuilmeilers voor academisch onderzoek gemaakt. De deelnemers sliepen in tentjes op het terrein, omdat er dag en nacht toezicht nodig is. De regen en kou heeft hen met name ’s nachts verschillende malen parten gespeeld, maar het evenement werd doorlopend bezocht door geïnteresseerde bezoekers die soms tot driemaal toe terugkwamen om te kijken.

Vervolgens werd dit houtskool gebruikt in het project ‘ijzer maken’ waarbij kleine schachtoventjes werden gevuld met houtskool en oer.

Bekijk de compilatie van het project Houtskool maken.

Project IJzer maken

De Iron Smelting Days vonden plaats van 28 tot en met 31 oktober.  Tijdens de Iron Smelting Days werd ijzer gemaakt in kleine schachtoventjes. Voor het stoken van de kleine schachtoventjes werd de zelfgemaakte houtskool gebruikt. Het is mooi dat de ingrediënten voor het uiteindelijke ijzer op locatie en met materialen uit de directe omgeving worden gemaakt. Ook voor de ijzermakers was het weer niet altijd gunstig, maar deze die-hards maakten er toch een mooi evenement van.

Het streven is om het smeedbare ijzer, dat gesmolten uit de oventjes kwam, te gebruiken tijdens de volgende ontmoeting van de smeden uit de lidgemeenten van de Ring van Europese IJzersteden. 

Bekijk de compilatie van het project IJzer maken.

Project afvalbakken

Natuurlijk organiseren we – naast de drieluik - ook andere activiteiten, zoals het project ‘afvalbakken maken’. Dit idee hebben we overgenomen uit de lidstad Kolbermoor Duitsland. Daar werkt men al jaren aan ijzeren afvalbakken in de openbare en niet-openbare ruimte, met daarop en herkenbaar kenmerk van de plek waar de bak komt te staan. Bij een bibliotheek staat bijvoorbeeld een afvalbak met een boek en een wijze uil. Jongeren met een afstand tot de arbeidsmarkt (sociale problemen, moeilijk opvoedbaar, autisme en dergelijke) maken de bakken.

In Oude IJsselstreek is een afvalbak gemaakt door vier jongeren in samenwerking met smid Paul Klaasen. De jongeren bedachten zelf het idee voor het logo. De eerste opdrachtgever is de gemeente en de bak staat in de hal van het gemeentehuis.

Mocht u ook interesse hebben voor een dergelijk afvalbak, dan kunt u contact opnemen met Paul Klaasen via info@kleinprojekt.nl

Project IJzerwijs

Het project IJzerwijs draait al een aantal jaren erg goed. Elk jaar komen in mei verschillende basisscholen uit Oude IJsselstreek, maar ook uit Duitsland, naar smederij CIVON om te werken met ijzer en koper. Het is de bedoeling om de kennis over de techniek van het smeden en metaalbewerking te vergroten en daarnaast de interesse voor het vakmanschap, ambacht en techniek te prikkelen. Dat begint al op jonge leeftijd. Kinderen kunnen op deze manier een meer bewuste keuze maken voor deze soort van technisch onderwijs. Ze smeden, vormen en gieten en gaan altijd met mooie creaties naar huis.

Het project IJzerwijs is ook opgenomen in het programma van Leonardo da Vinci Innovation, een Duits-Nederlands initiatief in de Achterhoek en Kreis Borken om permanente aandacht voor de wereld van de techniek te bewerkstelligen en daarmee de Euregio op de kaart te zetten.